درمان وسواس بدون مصرف دارو
درمان وسواس در گذشته در بسیاری از افراد امکان پذیر نبود. درگذشته افراد از روش هایی همچون روان درمانی و استفاده از دارو برای درمان وسواس استفاده می کردند. اما این روش ها به دلایل مختلف از جمله عدم نتیجه گیری افراد، عوارض جانبی داروها و عدم علاقه افراد به استفاده از آن ها و مدت زمان زیاد درمان کنار رفتند و جای خود را به روش های دیگر و جدیدتری داده اند.
درمان وسواس به شما کمک می کند که زندگی بسیار راحت تری را تجربه کنید. زیرا این اختلال به مرور زمان بخشی از زندگی شما می شود و در نتیجه به طور مستقیم نحوه زندگی شما را تحت تاثیر قرار می دهد. شاید شما هم در نزدیکان خود دیده باشید که رفتار خاصی را دائما تکرار می کنند.(به طور مثال حمام رفتن )
در صورت عدم درمان وسواس ،اختلال وسواسی اجباری (OCD) با افکار و ترس های ناخواسته (وسواس) همراه است که فرد را به سمت انجام رفتارهای تکراری (اجبار) سوق می دهد. این وسواس و اجبار در فعالیت های روزانه تداخل ایجاد می کند و استرس زیادی را برای فرد موجب می شود.
در برخی مواقع فرد ممکن است سعی کند اختلال وسواس خود را نادیده بگیرد یا متوقف کند، اما فقط استرس و اضطراب فرد را افزایش خواهد داد. در نهایت، فرد احساس می کند که سعی در انجام اعمالی دارد تا استرس خود را کاهش دهد. با وجود تلاش برای نادیده گرفتن یا خلاص شدن از شر افکار مزاحم، این افکار باز هم باز می گردند. این امر منجر به رفتارهای آیینی می شود که منتهی به چرخه اختلال وسواسی اجباری می شود.
تمرکز این اختلال بر روی رفتاری خاص و وسوسه دائم به انجام آن می باشد. به طور نمونه یک فرد ممکن است به شدت از ابتلا به بیماری واهمه داشته باشد و به همین دلیل شبانه روز در حال شست و شوی دست های خود می باشد. و این رفتار را آنقدر در طول روز تکرار می کند که حتی موجب زخم شدن پوست خود می شود. و این تنها نمونه کوچکی از مشکلاتی است که عدم درمان وسواس ممکن است در زندگی فرد مبتلا بوجود آورد.
اگر بخواهم بطور ساده درمورد نحوه کار این دستگاه فوق پیشرفته و روش درمان وسواس با آن توضیح دهم، باید بگویم که در این روش ابتدا نقشه ای از مغز شما گرفته می شود که در این نقشه جزئی ترین اختلالات و مناطق آسیب دیده مغز شما بطور کامل نمایش داده می شود و با توجه به نتیجه بدست آمده پزشک متخصص برای شما پروتکل های لازم درمانی را می نویسد تا به بهترین نحو این آسیب ها بهبود یابند. پس از شرح وضعیت خود به دکتر متخصص و تحلیل نقشه مغزی شما، متخصص درمان وسواس شما را شروع می کند.
در این روش هیچگونه عوارض جانبی وجود ندارد و مصرف هیچگونه داروئی به بیمار توصیه نمی گردد و زمانی که برای درمان وسواس خود در این روش صرف می کنید، نسبت به سایر روش ها بسیار کوتاه تر و موثر تر می باشد
اختلال وسواس اجباری معمولاً شامل یک جنبه ی افکار وسواسی و یک جنبه ی رفتار های اجباری است. اما همچنین ممکن است فقط علائم وسواسی یا فقط علائم اجباری وجود داشته باشد. مثلا ممکن است متوجه شوید که برخی افکار شما بیش از حد غیر منطقی هستند و کارهایی را انجام می دهید که انجام این کارها زمان زیادی را از شما می گیرند و در کارکردهای روزمره و اجتماعی مشکل به وجود می آورند. پیشنهاد میکنیم،
وسواس تکرار به افکار مداوم و ناخواسته، احساس الزام کردن به انجام کاری یا تصاویر مزاحم گفته می شود. وسواس تکرار باعث پریشانی یا اضطراب می شود. شما ممکن است با انجام یک رفتار اجباری یا آیینی سعی کنید آن ها را نادیده بگیرید یا از شر آنها خلاص شوید.
وسواس اغلب موضوعات متفاوتی دارند از قبیل:
- ترس از آلودگی یا خاک.
- مشکل در تحمل عدم اطمینان.
- نیاز به نظم و تقارن.
- افکار تهاجمی یا وحشتناک در مورد از دست دادن کنترل خود و آسیب رساندن به خود یا دیگران.
- افکار ناخواسته، از جمله پرخاشگری، یا موضوعات جنسی یا مذهبی.
- ترس از آلوده شدن با لمس اشیائی که دیگران لمس کرده اند.
- شک درمورد این که در را قفل کرده اند یا اجاق گاز را خاموش کرده اند.
- استرس شدید وقتی اشیاء منظم نیستند.
- افکار زیر گرفتن جمعیت با خودرو.
- افکاری در مورد رفتار نامناسب در ملاء عام.
- تصاویر جنسی ناخوشایند.
- اجتناب از موقعیت هایی که می توانند وسواس ایجاد کنند( مانند دست دادن ).
بیماری وسواس باعث می شود رفتارهایی تکراری انجام دهید. درمورد این رفتارها فرد احساس الزام برای انجام دادن آن ها را دارد. فرد این رفتارهای تکراری یا اعمال ذهنی را با هدف کاهش اضطراب مربوط به وسواس و یا با هدف جلوگیری از وقوع چیزی بد انجام می دهد. با این حال، انجام این کارهای اجباری، هیچ لذتی را برای فرد به همراه نمی آورد و ممکن است فقط یک آرامش موقتی به همراه آورد.
ممکن است فرد از قوانین یا آیین هایی پیروی کند که به کنترل اضطراب فرد هنگام داشتن افکار وسواسی کمک کند.این اجبارها بیش از حد افراطی هستند و اغلب به طور واقعی با مشکلی که فرد دارد ارتباط ندارند. مانند وسواس، اجبار نیز به طور معمول دارای مضامینی است، مانند:
- شستشو و تمیز کردن.
- چک کردن مدام.
- شمارش برای مطمئن شدن از تعداد.
- نظم و ترتیب.
- داشتن یک روال کاری سفت و سخت.
- نیاز به اطمینان.
- شستن دست ها تا زمانی که پوست آسیب ببیند.
- برای اطمینان از قفل بودن درها، بارها و بارها درها را چک می کند.
- اجاق گاز را بارها و بارها چک می کند تا مطمئن شود که خاموش است.
- شمارش با الگوهای خاص.
- زیرلب دعا، کلمه یا عبارتی را تکرار می کند.
- وسایل را با ترتیب خاصی می چیند.
نشانه های وسواس تقریبا از سنین 14 تا 25 سال خود را نمایان می کنند ولی ممکن است که در برخی موارد در سنین کمتر نیز مشاهده شوند. پس از ظهور این علائم و نشانه ها، آن ها به مرور زمان تقویت می شوند و جدی تر می شوند تا در نهایت در صورت عدم درمان وسواس، به بخشی از زندگی فرد مبتلا تبدیل می شوند. این امر البته ممکن است در بازه های زمانی مختلف کاهش نیز پیدا کند ولی باز می گردد و شدت بیشتری پیدا می کند.درمان وسواس رابطه مستقیمی با میزان اضطراب فرد دارد. و می تواند شدت نشانه های آن در هر فرد کم یا زیاد باشد.
بین کمال گرا بودن یعنی کسی که به عنوان مثال نتایج یا عملکرد بی عیب و نقص را ترجیح می دهد و داشتن اختلال وسواسی اجباری تفاوت وجود دارد. اختلال وسواسی اجباری فقط نگرانی های در مورد مشکلات زندگی و یا تمایل فرد به تمیز یا مرتب کردن به روشی خاص نیست.
اگر وسواس و اجبار شما در زندگیتان تأثیر می گذارد، به مراکز علوم اعصاب و روانشناسی سایبر مراجعه کنید تا با درمان غیر دارویی لورتا آشنا شوید.
علت وسواس فکری شامل موارد بسیاری می تواند باشد که عبارت اند از:
• علل زیست شناختی: اختلال وسواسی اجباری ممکن است نتیجه تغییر در بیوشیمی بدن یا عملکردهای مغز باشد.
• علل ژنتیکی: اختلال وسواسی اجباری ممکن است دلیل ژنتیکی داشته باشد، اما هنوز ژنهای مشخصی شناسایی نشده اند.
• محیط خانواده و زندگی: یادگیری ترس های وسواسی و رفتارهای اجباری ممکن است از دیدن رفتار اعضای خانواده یاد گرفته شده باشد.
دلایل دیگر مبتلا شدن به اختلال وسواس
مواردی که وجود آن ها می تواند شانس مبتلا شدن به این اختلال را زیاد کند:
وراثت یکی از اصلی ترین دلایل ابتلا به این اختلال می باشد. وقایع استرس زای زندگی و تجربه حوادث آسیب زا یا استرس زا ، ممکن است خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد. این واکنش ممکن است به دلایلی باعث ایجاد افکار و الزام به انجام کارها، آیین ها و ویژگی های عاطفی اختلال وسواسی اجباری شود. سایر اختلالات روانی اختلال وسواسی اجباری ممکن است با سایر اختلالات روانی مانند اختلالات اضطرابی، افسردگی، سوء مصرف مواد یا اختلالات تیک مرتبط باشد.
تاثیر سبک زندگی و داروهای خانگی در درمان وسواس
وسواس فکری یک بیماری مزمن است، به این معنی که ممکن است همیشه بخشی از زندگی فرد باشد. در حالی که درمان وسواس را توسط یک متخصص انجام می دهید، می توانید برای اثربخشی بهتر برنامه درمانی خود مواردی را نیز انجام دهید. اگر دارو مصرف می کنید داروهای خود را طبق دستورالعمل مصرف کنید حتی اگر احساس خوبی دارید، در مقابل هرگونه وسوسه ای برای جستجوی داروهای جدید مقاومت کنید. اگر مصرف دارو را متوقف کنید، علائم وسواس اجباری به احتمال زیاد باز خواهد گشت.
به علائم هشدار دهنده توجه کنید شما و پزشکتان ممکن است مواردی را شناسایی کنید که می تواند علائم وسواس شما را تحریک کند. برنامه ای تهیه کنید تا بدانید در صورت بازگشت علائم چه باید کرد. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در علائم با پزشک یا درمانگر خود تماس بگیرید.
توجه داشته باشید که اگر تصمیم به مصرف دارو برای درمان وسواس خود دارید حتما قبل از مصرف دارو از پزشک متخصص در خصوص عوارض جانبی داروها سوال کنید و از ایجاد تداخل دارویی میان داروهای مصرفی خود اطلاع پیدا کنید.
آنچه را یاد می گیرید تمرین کنید
با متخصص بهداشت روان خود کار کنید تا تکنیک ها و مهارت هایی را که به مدیریت علائم کمک می کند، شناسایی کنید و این موارد را به طور مرتب تمرین کنید.
مقابله و پشتیبانی در هنگام درمان وسواس
در مواردی که داروها نیاز به مصرف طولانی مدت برای درمان وسواس دارند ممکن است عوارض جانبی ای به همراه داشته باشند که باید در جریان آن ها باشید و نحوه رفتار خود در هنگام مواجه شدن با این عوارض را کنترل کنید.در زیر ما برخی از این روش ها را به طور خلاصه برایتان آورده ایم:
- در مورد وسواس اجباری اطلاعات کسب کنید: یادگیری در مورد وضعیتتان می تواند شما را توانمند سازد و شما را ترغیب کند که به برنامه درمانی خود ادامه دهید.
- بر اهداف خود متمرکز شوید: اهداف خود را در خاطر داشته باشید و به یاد داشته باشید که بهبودی اختلال وسواسی اجباری یک روند مداوم است.
- کمک گیری از افراد نزدیک: وجود افرادی که با همدلی به درمان وسواس شما کمک کنند می تواند بسیار مفید و حائز اهمیت باشد.
- رسانه های سالم پیدا کنید: راه های سالم برای هدایت انرژی خود، مانند سرگرمی و فعالیت های تفریحی را کشف کنید.
- به طور منظم ورزش کنید: یک رژیم غذایی سالم داشته باشید و خواب کافی داشته باشید. می توانید از ورزش هایی که به شما آرامش درونی القا می کنند در این زمینه استفاده کنید. ورزش هایی همچون یوگا می توانند به درمان وسواس کمک کنند. مدیتیشن نیز می تواند بسیار مفید باشد. البته مدیتیشن گاهی به تشدید این اختلال منجر می شود در این خصوص متخصصین مرکز علوم اعصاب و روانشناسی سایبر می توانند با بررسی امواج مغزی شما، راهنمایی های لازم را در این زمینه به شما ارائه دهند.
- به فعالیت های منظم خود ادامه دهید: سعی کند از فعالیت های شدید خودداری کنید. طبق معمول به محل کار یا مدرسه بروید. با خانواده و دوستان وقت بگذرانید و اجازه ندهید که اختلال وسواسی اجباری در مسیر کارهای روتین زندگی قرار بگیرد.