درمان اوتیسم و اختلالات مربوط به آن
در ابتدا باید بدانیم که اوتیسم یک بیماری نیست بلکه یک اختلال رشد در کارکرد مغز است و درمان اوتیسم به معنای کاهش علائم مربوط به آن است.
در همین ابتدای مقاله و قبل از پرداختن به بحث درمان اوتیسم، پیشنهاد می کنیم که در صورت نداشتن اطلاعات کافی در خصوص این اختلال، مقاله اوتیسم را مطالعه بفرمائید.
اختلال طیف اوتیسم به شرایطی گفته میشود که فرد در مهارت های اجتماعی، گفتار و ارتباطات غیرکلامی با چالش هایی مواجه میشود.
در پاسخ به این سؤال که آیا درمان اوتیسم امکان پذیر است، باید بگوییم که در حال حاضر هیچ درمانی برای این اختلال یافت نشده است، اما اگر این اختلال در دوران کودکی تشخیص داده شود میتوان با روش هایی علائم آن را کاهش داد و توانایی های فرد را تقویت نمود تا در مهارت های زندگی روزمره بهبود یابد و مشارکت فرد در اجتماع به حداکثر برسد. توصیه‌ها در رابطه با این اختلال بیشتر به پیشگیری مربوط میشود اما برای کنترل علائم این اختلال نیز، راه حل ها تا حد زیادی مؤثر واقع شده‌اند.
کمک به درمان اوتیسم با شناخت صحیح علائم در کودکان!
یکی از مهم‌ترین مواردی که والدین کودکان مبتلا به این اختلال باید به آن توجه کنند این است که همه رفتارهای فرزندشان را به این اختلال ارتباط ندهند. نظارت بر رشد سالم، باید هم به لحاظ علائم مربوط به این اختلال صورت گیرد و هم توجه به سلامت روحی و جسمی کودک باشد، باید توجه کرد که مبتلایان به این اختلال مانند سایر افراد، درگیر بیماري ها و جراحت ها می شوند.
انواع روش های کمک‌کننده به کاهش علائم
درمان های مختلفی برای انواع اوتیسم وجود دارد .باید به این نکته هم توجه کرد که منظور از درمان اوتیسم این است که با شناخت نقاط ضعف و قوت بتوان چالش‌های پیش رو را راحت‌تر سپری کرد.
به‌طورکلی می توان انواع درمان اوتیسم را به چهار دسته تقسیم‌بندی کرد.
- رویکردهای رفتاری و ارتباطی
- رژیم غذایی مناسب
- داروها
- درمان های جدید علوم اعصاب مبتنی بر مغز با استفاده از لورتا نوروفیدبک
یکی از اقداماتی که در این رویکرد انجام داده می شود تحلیل رفتار کاربردی است. در این رویکرد رفتارهای مثبت فرد را تشویق می کنند و رفتارهای منفی او را نادیده می گیرند. این روش مبنای کار در بسیاری از کلینیک های درمانی و مدارس در کشورهای مختلف جهان است که در آن پیشرفت کودک ارزیابی و اندازه گیری می شود.
رویه ی دیگر درمانگران برای درمان اوتیسم، بازی و فعالیت های مشترک برای پیشرفت مهارت های اجتماعی کودکان است.
فناوری های کمکی نیز می‌توانند یک روش دیگر باشد که درمانگران از آن استفاده می کنند. در این روش از دستگاه هایی مانند بردهای ارتباطی و یا تبلت های الکترونیکی کمک گرفته می شود تا افراد مبتلا، با دیگران ارتباط برقرار کنند. برای مثال، به فرد آموزش داده می شود که از نمادهای تصویری برای پرسش و پاسخ و گفت وگو استفاده کند و یا از تبلت به‌عنوان یک وسیله برای تولید گفتار و یا ارتباط بهره ببرد.
در رویکرد دیگر، تمرکز درمانگران روی برخورد کودک با مناظر اطراف، صداها و بوها است و به این ترتیب بر رشد عاطفی آن ها اثر می گذارند و با این سبک به درمان اوتیسم می پردازند.
درمواردی از نشانه‌های بصری برای آموزش مهارت ها استفاده می شود و با کارت های تصویری اطلاعات تقسیم بندی می شوند تا با این رویه مهارت های مختلف مانند نحوه لباس پوشیدن به کودک آموزش داده شود.
مهارت هایی مثل لباس پوشیدن، غذا خوردن، حمام کردن را کاردرمان می تواند آموزش دهد. گفتاردرمانی نیز تا حد زیادی به بهبود مهارت های ارتباطی کمک می کند.
تأثیر مثبت برخی از رژیم های غذایی برای درمان اوتیسم گزارش‌شده است. تغییرات رژیم غذایی میتواند شامل حذف برخی غذاها از برنامه غذایی کودک و استفاده از مکمل های ویتامین یا مواد معدنی باشد. همچنین حذف مواد خوراکی که فرد به آنها آلرژی دارد نیز تأثیرگذار است و در کل باید راجع به رژیم غذایی کودک با پزشک یا متخصص تغذیه صحبت شود و از اینکه برنامه غذایی از لحاظ مواد معدنی و ویتامین های مناسب برای رشد کامل است اطمینان حاصل کرد.
تا امروز، برای معالجه این اختلال و کاهش علائم اصلی آن هیچ داروی اختصاصی ساخته نشده است. با این حال، پزشکان داروهایی را برای بهبود عملکرد بهتر برخی از مبتلایان تجویز می کنند. برای مثال، داروهایی که به کنترل سطح بالای انرژی کمک می کنند و یا برای درمان افسردگی و اضطراب استفاده می شوند، ممکن است برای بهبود این اختلال نیز به کار گرفته شوند.
پیشرفت جدید و بسیار هیجان انگیز در بهبود علائم اوتیسم ، ابداع درمان های مبتنی بر علوم اعصاب است. برای درمان اوتیسم در این روش از فناوری های پیشرفته استفاده می کنند و مستقیما روی مغز عمل می کنند. پیشرفته ترین و مؤثرترین این درمان ها، لورتانوروفیدبک است. درمان لورتا نوروفیدبک، با استفاده از تغییر امواج مغز فرد مبتلا به این اختلال، باعث بهبود کارکرد و عملکرد مغز و در نهایت بهبود علائم فرد می شود. بیشترین تاثیر درمان اوتیسم با این روش، تاثیر بر علائم زبانی، ادراکی و شناختی افراد مبتلا به این اختلال است.
“عملکرد بالا” به این معنی است که فرد دارای علائم خفیف است و در مقایسه با افراد دارای علائم بیشتر به کمک و حمایت کمتری نیاز دارد.
اگر افراد دارای اوتیسم با عملکرد بالا در هر سنی احساس کنند که علائم بر روند زندگی و وضعیت آنها تأثیر می گذارد، بهتر است با متخصص صحبت و برای درمان اوتیسم خود از مشاوره متخصصان استفاده کنند. این اختلال در بزرگسالان هم می تواند سطوح مختلفی را نشان دهد که با توجه به شدت و تعداد علائم دسته بندی می شوند. همچنین علائم میتواند در افراد مختلف متفاوت باشد.
در رابطه با کاهش علائم یا درمان اوتیسم صحبت کردیم و به انواع روش های مؤثر نیز اشاره شد و چیزی که لازم است در رابطه با موضوع بدانیم این است که با توجه به سطح این اختلال و سن فرد مبتلا، روند کنترل و درمان متفاوت است و حتی گاهی لازم است که همه ی انواع روش های معالجه در کنار هم برای افراد به کار گرفته شود و نباید به یک نوع آن اکتفا نمود.
با این حال خط اول در درمان اوتیسم، استفاده از کاردرمانی فشرده و مداوم است. به خصوص در صورتی که این اختلال در سنین پایین تشخیص داده شود، کاردرمانی ذهنی و جسمی بلافاصله باید آغاز شود تا علائم سریع تر کنترل شوند. در صورتی که کودک بالای پنج سال داشته باشد، درمان لورتا در کنار کاردرمانی به پیشرفت سریع و حتی جهش کودکان در زمینه های ادراکی و شناختی منجر می شود.
افراد مبتلا به این اختلال که علاوه بر درمان های پزشکی از حمایت خانواده برخوردارند، روند درمانی سریع تری نسبت به کسانی که از خانواده طرد شده‌اند، خواهند داشت
اوتیسم در کودکان با نشانه‌هایی که در هر فرد میتواند متفاوت باشد قابل‌تشخیص است. درصورتی‌که والدین نشانه ای از این اختلال را در فرزند خود احساس کنند باید به مراکز مربوطه مراجعه و از درمانگرها بخواهند که آزمون‌های لازم برای تشخیص این اختلال را انجام دهند و در صورت مبتلا بودن کودک، درمان اوتیسم را سریع تر آغاز کنند. زیرا در سنین کودکی راه حل‌ها، مؤثرتر واقع می شوند.
درمان اوتیسم را از کجا آغاز کنیم؟
رفتار با افراد مبتلا به این اختلال به ویژه کودکان می تواند کار سختی از لحاظ جسمی و روحی باشد؛ بنابراین باید برای درمان اوتیسم دقت لازم را داشت و مواردی که در ادامه گفته میشود را رعایت نمود.
پیدا کردن افراد باتجربه و متخصص
افرادی که با مبتلایان به این اختلال در ارتباط هستند باید تخصص لازم را برای رفتار مناسب داشته باشند؛ پس در انتخاب پزشک، مربیان و درمانگران باید دقت کرد.
با این اختلال آشنایی کلی داشته باشید
آشنایی با این طیف اختلال کمک میکند تا بتوانید باورهای غلط را از حقیقت جدا کنید و درک مناسبی از رفتار افراد مبتلا داشته باشید. با این کار، درمان اوتیسم نتایج بهتری خواهد داشت.
با خانواده‌هایی که قصد درمان اوتیسم فرزند خود را دارند ارتباط بگیرید
خانواده‌هایی که دارای فرزند مبتلا به این اختلال هستند ممکن است رفتار فرزندشان مشابه رفتار فرزند شما باشد و تجربه و توصیه های آنها میتواند برای شما نیز مفید واقع شود و درمان اوتیسم را سهولت بخشد.
مراقب سلامت خود و سایر اعضای خانواده باشید
والدین فرزندان دارای این اختلال باید مراقب باشند که همه ی توجه آن ها روی فرزند مبتلا نباشد و به سایر افراد و به ویژه سلامت خود اهمیت بدهند زیرا حمایت از افراد مبتلا به این اختلال، کاری فرسایشی است و برای گرفتن نتیجه مطلوب، درمان اوتیسم نیازمند تداوم در کار است که این موضوع حوصله و دقت والدين را می طلبد.
با متخصصان و درمانگران صادق باشید
بسیاری از والدین زمانی که نشانه‌هایاین اختلال را در فرزندشان مشاهده می کنند، سعی بر این دارند که این نشانه‌ها را به این اختلال ارتباط ندهند و زمانی که درمانگرها در رابطه با رفتار فرزندشان از آنها سؤال می کنند، این اطلاعات را به‌صورت کامل نمی گویند و با این کار روند درمان اوتیسم را به وقفه می اندازند.
هنگام مراجعه به متخصص چه مواردی باید رعایت شود؟
بهتراست زمانی که به متخصص مراجعه می کنید، رفتارهای جدید و یا بهبودیافته فرزندتان را ذکر نمایید و یا اگر توضیح این موضوع دشوار است یک ویدئو از رفتار فرزندتان ضبط کنید و هنگام مراجعه به متخصص به او نشان دهید.
سؤالاتی که در ذهن شما وجود دارد و سبب نگرانی می شود را یادداشت و از درمانگران سؤال کنید. برای مثال اگر فرزند شما دارویی مصرف می کند حتی مکمل‌ها و ویتامین‌ها را به پزشک اطلاع دهید و بخواهید که دوز مصرف آن را تعیین کند.
